لفظ پیامک در یکی از شعرهای فخرالدین عراقی آمده است

به گزارش خبرنگار نخبگان محمود ظریف هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی در برنامه تلویزیونی صبح به خیر ایران که صبح امروز دوشنبه ۲۴ مهر از شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، درباره ادبیات فارسی گفت: ادبیات فارسی را اشعار ما حفظ کرده‌اند و دلیل ارتباط گرفتن ما با شاعرانی مانند سعدی و فردوسی همسو بودن اشعار آن‌ها با زبان فارسی است. در مقابل برای مثال اگر شما در انگلیس اشعار شکسپیر را بخوانید ۹۰ درصد از افراد متوجه آن نمی‌شوند چرا که اشعار آن نیاز دارند ترجمه شوند به زبان امروزی انگلیسی.

وی درباره شکل دادن کلمه «پیامک» افزود: ما در گذشته خواستیم کلمه «پیامک» را جایگزین پیام کوتاه و اس‌ام‌اس کنیم و این اتفاق صورت گرفت اما پس از مدتی متوجه شدیم لفظ پیامک در یکی از شعرهای فخرالدین عراقی آمده است. ما آن شعر را پیدا کردیم که در آن آمده: «با دل او رمزکی گفتم، به کف او پیامکی دادم».

او درباره ارتباط واژه‌گزینی، نام ورزش‌ها و زبان فارسی گفت: ما بسیار دیر به این فکر افتادیم که به نام ورزش‌ها را بومی‌سازی کنیم و اکنون تمام ورزش‌ها را به نام اصلی غیرفارسی خود صدا می‌زنیم در حالی که کشورهایی مانند عربستان به فوتبال می‌گویند «کره القدم». آن‌ها برای والیبال و بسکتبال هم نام بومی دارند در حالی که ما چنین کاری نکرده‌ایم و به همین دلیل یک ایرانی تا بازی فوتبال، بسکتبال و دیگر ورزش‌ها را برای اولین بار نبیند نمی‌داند چه اتفاقی در آن‌ها رخ می‌دهد. این شرایط که یک ابهام مخل است شرایط ایده‌آلی نیست.

وی افزود: ما در فرهنگستان سعی کردیم برای ورزش‌های جدید اقدام متفاوتی پیش بگیریم و معادل‌ها و واژه‌های فارسی را بکار گیریم. ما اکنون سه ورزش را انتخاب کرده‌ایم که یکی از آن‌ها والیبال با پا است؛ در این ورزش استفاده از دست ممنوع است که انگلیسی‌ها نام آن را فوت‌والی گذاشته‌اند؛ ما این ورزش را به «والی‌پا» ترجمه کردیم. در ادامه ما ورزش مشابهی که با تور کوتاه‌تری انجام می‌شود را پوریا-والی نامیدیم که والیبالی است که با توپ حسیری بازی می‌شود. در آخر نیز ما نام ورزش خیابانی پارکور را پاژن نامیدیم.

او درباره نام پاژن گفت: پاژن لفظ فارسی قدیم به معنای بز کوهی است که در زبان امروزی جز نام یک خودرو معنایی ندارد؛ در زبان فارسی امروز پاژن را از معنا تهی می‌دانیم و به همین دلیل ما این واژه را در مقابل پاژن استفاده کردیم. اگر مردم نظر خود را با ما درمیان بگذارند و در انتخاب الفاظ و واژه‌ها با ما همراه باشند ما متوجه می‌شویم چه نامی برگزیده‌تر است./ مهر