ضعف در ظرف نوشتاری “حتّه” را متاسفانه بشدّت تحت الشعاع قرار داد

اعتدال نخبگان- دکتر سعید آژده: حته می‌توانست به اثری موفق ختم شود اگر راقم سطور می‌توانست کمی دانش ادبی خود را در خصوص ادبیات رمانس در ایران بالا ببرد و یا حداقل آثار معاصر ما را با تفاوتی بیشتر در عینک بررسی می نمود…..

پرداختن راجع به هر اثر ادبی ویژگی های خاص خود را می طلبد محمد کیانوش راد نماینده ادوار مجلس از حوزه اهواز که چهره ای اصلاح طلب در میان سیاسیون بشمار می رود بعد از ناکامی در عرصه سیاسی بسمت نویسندگی آنهم ژانر ادبی روی آورد در حالیکه این ژانر مستلزم دانشی بسیط و مداقه بیشتر است که حداقل خالق اثر بدلیل اینکه هیچ پیشینه ادبی تا شصت سالگی اش ارائه نداده در این ژانر ناکام ظاهر شده است

حته اثری ضعیف است از این نویسنده مبتدی که فاقد هرگونه صنایع و بدایع ادبی ست
این کتاب را با هم ورق می زنیم و می‌خواهیم دیالوگ های موجود را برای مخاطبان نقد کنیم که متاسفانه هیچ اثری نه از دیالوگ ( بجز پاره هایی کوتاه ) یا دو صدایی ست و نه اثری از چندصدایی یا پُلی‌فونی (به فرانسوی: polyphonie و تمامی این اثر تنها صدای راوی است که به گوش میرسد:

(( حته بلند شد پایین دشداشه اش را جمع کرد و دور کمرش بست گشتی زد اطراف را پایید اهل ترس نبود احتیاط می‌کرد……الخ صفحه ۹۱))
در جاهایی البته تنه های کوتاهی نویسنده به دو صدایی یا دیالوگ:
می “dialogue” میزند که بدلیل کم تجربگی به موفقیت ختم نمی‌شود مثلا:
(( کی شترها را برد؟ – نمی‌دانم اما گفتند آدم های حته بودند ارباب مرا می‌کشد ملا عزیز ادامه داد….صفحه ۷۸ کتاب))
و در ادامه هم باز هم این راوی است که نقش دانای کل را در تمامی اثر به دوش می کشد:
((به ام شجاع بگو تنها چیزی گه به پسرم یاد دهد شجاعت باشد- صفحه۲۷ از کتاب))
حته می‌توانست به اثری موفق ختم شود اگر راقم سطور می‌توانست کمی دانش ادبی خود را در خصوص ادبیات رمانس در ایران بالا ببرد و یا حداقل آثار معاصر ما را با تفاوتی بیشتر در عینک بررسی مینمود…

آنچه مهم است “نوشتن” است که محمد کیانوش راد این مشخصه را دارد
اما ” چگونه نوشتن” مهم است و ظرفی ادبی را که راقم سطور برای پرداخت ارائه می‌کرد باید بر اساس همان ظرف دانش و کلمات خود را بروز میکرد
جنوب مهد نویسندگان بزرگ معاصر است و کیانوش راد که پذیرفته سیاست مکان مناسبی برای ایستادن نیست می‌تواند در آثار بعدی و برطرف نمودن ضعف های فراوان در ظرف نویسندگی اش بسمت افق متعالی و متفاوت خویش حرکت کند

خوزستان مهد ادبیات غنایی ایران چه درشعر و داستان حرفهای زیادی را برای گفتن داشته و به یقین خواهد داشت اگر کیانوش راد بخواهد به نویسندگی در ژانر ادبی بپردازد خوب است یک دور تمامی این آثار را مرور کند
حته اگر چه اقلیم جنوب را به تصویر می‌کشد اما فاقد مشخصه های یک جنوبی برای پرداخت ادبی ست:

((سیگار اشنو ویژه، سیگار محبوب آن دوران بود پشت سر هم در فضای بسته ماشین سیگار می‌کشید از سوز سرمای شب مه گرفته بیابان پنجره را هم پایین نمی آورد….چرا همه جا سفیده …مه همه جا را گرفته صفحه ۴۴ از کتاب))

بله و خواننده اثر گمان می‌کند که این اثر در مکانی جز جنوب اتفاق افتاده و این همان ضعف نویسنده در پرداخت مکان جنوب است و سالها هجرت خالق اثر در پای دماوند گویا تمامی جغرافیای جنوب را به یک‌شبه چون دوران سیاسی اش به فراموشی سپرده است

دورانی که موکل مردم بود یا دوران زندان فرقی نمی‌کند مهم این است که کیانوش راد جایی را برای ایستادن انتخاب کرده که جایی مهم است و امیدواریم بر همین پله بماند و چون گنجشک از این شاخه به آن شاخه نپرد……

امروز گویا نشستی در خصوص رونمایی از این کتاب گرفته شد که بیشتر با حضور سیاسیون برگزار شد و بجز یکی دو مورد بقیه چهره های سیاسی و دوستان خود کیانوش راد بودند که باز هم ایکاش ایشان از اهالی شعر و ادب دعوت می‌نمود تا این اثر را اهالی ادب برگزار می‌نمودند نه صرفا سیاسیون

کوتاه سخن این که حته می‌توانست اثری متفاوت تر از این باشد اگر خالق اثر عینکش را بر جنوب کمی بیشتر منعطف و متمرکز می‌نمود

دکتر سعیدآژده

چهارشنبه یکم شهریور ۱۴۰۲