اقتصادهای برتر در ۲۰۳۵ /جایگاه ایران

اعتدال نخبگان✍ملک محمد مکوندی:اکثرکشورهای جهان با فراهم نمودن بستر دموکراسی در داخل و محور قرار دادن دانش در توسعه اقتصادی و اجتماعی، با سرعتی اعجاب انگیز و شتابی حیرت اور در حال تغییر و تحول در امتداد حرکتی رو به جلو هستند. امروزه جهان شاهد نواوری ها و خلق محصولات نوین در حوزه های اقتصادی، پزشکی، صنعتی، کشاورزی،هوافضا و … می باشد. هر کشور سعی می کند با برنامه ریزی مدون و حساب شده، استفاده از فرصت ها، بهره برداری از فناوری و علوم و فنون روز، تعامل سازنده با سایر کشورها و ایجاد امنیت و ارامش در درون، استفاده بهینه از موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک، احیا مزیت ها و قابلیت های درونی، جذب سرمایه و سرمایه گذار، گوی سبقت را از سایر رقبا ربوده و خود را در مسیر پیشرفت و توسعه قرار دهد.

درحالی که کشور های همسایه و سایرکشورهای اسیایی،افریقایی و امریکای لاتین در حال برنامه ریزی برای افق سال ۲۰۳۵ میلادی بوده و با بکار گیری کلیه ابزار های داخلی و خارجی و تلاش جهت افزایش سهم خود از بازار، درصدد رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده هستند، کشور ایران با مواجه بودن با مسائلی مانند پیچ و خم های بورکراسی و اداری، دعواهای گروهی و طرح مسائل ساده و پیش پا افتاده، شعارهای جنگ ستیزانه‌، مسائل ایدئولوژیک، فساد سازمان یافته و از همه مهم تر قرار گرفتن برخی افراد جاهل در مناصب دولتی دست و پنجه نرم می کند. برخی از این نابسامانی ها ریشه ساختاری داشته که باید هر چه سریعتر اصلاح قانون از جمله قانون اساسی در دستور کار قرار گرفته تا بستر توسعه همه جانبه کشور فراهم شود. اخرین بازنگری در قانون اساسی مربوط به سی سال پیش بوده که راهگشا نبوده است. گره های کوری در این قانون وجود دارد که باید تکلیف انها روشن شود.

علی رغم پیشرفت کشور در برخی از زمینه ها، متاسفانه روز به روز شاهد کوچک شدن اقتصاد، عدم سرمایه گذاری خارجی و داخلی،بحران بیکاری، کاهش تولید ناخالص داخلی و ملی، تعامل نامناسب با دنیا بوده ایم. این عوامل سبب گردیدند که نتوانیم ازظرفیت ها، قابلیت ها و موقعیت ممتاز ژئوپلیتیک خود استفاده نماییم و مجبور شدیم میدان را به رقبای منطقه ای و کشورهای همسایه واگذار نماییم.

پیش بینی ها از تغییر ترکیب اقتصادهای برتر دنیا در ۱۵ سال اینده خبر می دهد، به گونه ای که هفت کشور اسیایی با روندی اغلب صعودی در ترکیب ۲۰ اقتصاد بزرگ دنیا قرار خواهند گرفت.حضور دو کشور اسیایی یعنی هند و چین در جمع پنج اقتصاد نوظهور دنیا دلیلی بر این مدعا است. کشورهایی که سهم انها از اقتصاد جهانی از ۱۲ درصد در سال ۲۰۰۱ به ۲۷ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش یافته است. در عین حال مجاورت کشورهای اسیایی دیگر با این دو اقتصاد و همچنین با کشور روسیه به عنوان یکی از اعضا گروه بریکس، تغییر در ترکیب اقتصادهای برتر به نفع اسیایی ها را نوید می دهد.

اتاق بازرگانی ایران بر اساس داده های صندوق بین المللی پول و موسسه تحقیقاتی CEBR این نظریه که ” تغییر در ترکیب اقتصاد های برتر دنیا به نفع اسیایی ها در پیش است” را تایید می کند. بر این اساس پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۵ تعداد کشور های اسیایی که در جمع ۲۰ اقتصاد برتر دنیا وجود دارند به عدد هفت برسد. این کشورها عبارتند از چین، هند، ترکیه، عربستان، کره جنوبی، اندونزی و ویتنام. بدین ترتیب مشاهد می شود که سه کشور همسایه ایران شامل روسیه، عربستان و ترکیه جزو ۲۰ اقتصاد بزرگ دنیا در سال ۲۰۳۵ خواهندشد. این در حالی است که ویتنام عربستان، اندونزی هم اینک در این جمع حضور ندارند. گزارش یاد شده حاکی از این است که وضعیت ایران در بازه ی زمانی ۲۰۲۰ تا ۲۰۳۵ احتمالا تضعیف می شود و اقتصاد ایران از رده ۲۲ به رده ۳۵ دنیا تنزل خواهد کرد.

سوال اساسی این است، چرا اقتصاد ایران که از نظر منابع انسانی، منابع طبیعی، معادن، نفت و گاز، موقعیت جغرافیایی فوق العاده، قرار گرفتن در چهار راه جهانی و کریدورهای “شمال جنوب” و”شرق به غرب” نباید در بین ۲۰ اقتصاد برتر دنیا باشد؟

ویتنامی ها چندین سال با امریکا جنگیدند و هزاران کشته دادند و از طرفی هزاران امریکایی را هم‌ کشتند. اما بعد از جنگ و با عبور از گذشته، برنامه توسعه خود را براساس تعامل با دنیا بنا نهادند.در روز های اخیر امریکاییها، پیشنهاد چندین میلیارد دلار کمک مالی در عوض امضا معاهده عادی سازی با اسراییل را با کشور مسلمان اندونزی مطرح کردند.اما مسئولین ان کشور زیر بار چنین توافقی نرفتند.انها ضمن داشتن

موضع کمک به مسلمانان و بخصوص فلسطینی ها،برنامه های توسعه همه جانبه خود را بدون کلنجار رفتن با امریکا و غرب بصورت کاملا مسالمت امیز به پیش می برند. مالزی و ترکیه هم مثل اندونزی ضمن داشتن اعتقادات اسلامی، روند تعامل با دنیا را در اجرای برنامه ی توسعه کشورشان انتخاب کردند. ایا ایران قرار است تا اخر با امریکا و غرب ستیز داشته باشد؟

ملت ایران چه گناهی مرتکب شدند، که باید در فقر و تنگدستی به سر برند؟ داشتن یک زندگی توام با رفاه همراه با ازادی و همچنین داشتن یک کشور ثروتمند و توسعه یافته و مورد احترام در دنیا، حق مردم ایران است. ما ملت صلح دوست، با فرهنگ و قابل احترامی در دنیا بودیم. انتظار می رود در نظام اسلامی عزت و احترام مردم ایران افزایش یابد. برخی از مسئولبن ما با کلمه “فهم” مشکل داشته و شرایط کشور و موقعیت حاد انرا درک نمی کنند. به قول معروف نفسشان از جای گرم بلند می شود و شعارهایی می دهند که در کیسه هیچ عطاری پیدا نمی شود. در شرایط حال حاضر، راه رهایی از وضعیت نامطلوب و شکننده اقتصادی و اجتماعی فعلی که در پیش روی کشور قرار دارد، تعامل با دنیا از طریق برگشت به برجام و تصویب لوایح FATF و سایر معاهدات بین المللی است.

همچنین کشور در استانه تدوین برنامه هفتم توسعه اقتصادی، اجتماعی قرار دارد. انتظار می رود که عاقلانه با ان برخورد شود و برنامه ای متناسب با قابلیت ها و مزیت های داخلی و با توجه ویژه به امر صادرات تدوین شود. اقتصاد درون زای برون نگر راه پیشرفت و توسعه ایران است. تنها توجه به داخل کفاف نمی کند و ما را از رشد و توسعه همه جانبه و واقعی باز می دارد و سهم ما را از بازار جهانی کاهش می دهد. انچه مسلم است نیاز توسعه اقتصادی کشور به سرمایه و تکنولوژی است. بر اساس واقعیت های کلیت بازار، ماهیت سرمایه ترسو است و سرمایه دار از ان ترسوتر. لذا در شرایطی که ضریب ریسک، بالا باشد سرمایه گذاری صورت نمیگیرد.